Chân phước Lukêsiô và Buônađôna

Ngày 28 tháng 4, GH cử hành lễ nhớ Chân phước Lukêsiô; theo truyền thống, thánh nhân được xem là thành viên đầu tiên thuộc Dòng Ba Phanxicô, cùng với hiền thê của ngài là bà Buônađôna. Năm nay, phụng vụ không cử hành lễ kính nhớ thánh nhân vì trùng vào Tuần Bát Nhật Phục sinh. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể ghi nhớ gia sản thiêng liêng của các ngài và suy nghĩ về gia sản thiêng liêng đó, vì gia sản đó trình bày cho thấy một số điểm nằm ở cội nguồn đối với phong trào mà hiện nay chúng ta gọi là Dòng PSTT. Việc chúng ta cử hành đời sống mới trong Chúa Kitô trong suốt thời gian mùa Phục sinh cũng nuôi dưỡng cho lòng khao khát canh tân cung cách sống Phan sinh của chúng ta, là nếp sống đã được tỏa rạng qua gương sáng của hết thảy các bậc tổ tiên thánh thiện của chúng ta thuộc gia đình Phan sinh. Các nguồn sử liệu sớm nhất viết về Lukêsiô và Buônađôna lại muộn thời (vào khoảng thế kỷ thứ 14 và 15) và đã tới được với chúng ta, rõ ràng mang những dấu chỉ ra rằng các nguồn sử đó đã được biên soạn lại, để điều chỉnh cho đúng với phong cách viết sử của thời đại và nơi chốn nguồn cội. Lukêsiô sinh tại Gaggianô, Chianti, vào khoảng giữa các năm 1180 – 1200, trong một gia đình nông dân. Ngài đã kết hôn với Buônađôna, bà xuất thân từ một gia đình khấm khá thuộc dòng tộc Borgo Marturi và họ đã có với nhau một vài người con. Ngài quan tâm tới chính trị và đã trở thành người lãnh đạo một trong những đảng phái chính trị tại Tuscany. Do môi trường chính trị rất biến động, nên gia đình đã quyết định chuyển về Pốtgibôngzi (Poggibonsi), là nơi Lukêsiô đã khéo léo dành trọn cuộc sống cho các hoạt động buôn bán và đã trở nên giàu có cũng như ham làm giàu. Các ngài đã đau khổ vì con cái mất hết; đoạn tới năm 1200 cuộc sống Lukêsiô đã trải qua một thay đổi sâu sắc, khi được ân sủng tác động, ngài đã đặt tâm trí ngài vào việc tìm kiếm kho tàng Nước Thiên Chúa. Được gương sáng lừng lẫy và các giá trị Phúc âm nơi con người Thánh Phanxicô Átxidi, người mà có lẽ ngài đã gặp vào năm 1221, làm cho say mê, Lukêsiô đã ôm ấp bậc sống đời đền tội, nhiệt tâm hiến mình cầu nguyện, ăn chay và chia sẻ của cải ngài có cho những người nghèo. Theo truyền thống, lúc ban đầu Buônađôna tỏ ra không ủng hộ mấy sự hào phóng của Lukêsiô, nhưng một số dấu chỉ cho thấy có bàn tay Thiên Chúa Quan phòng đã làm cho bà xác tín một lòng một dạ cùng liên kết với Lukêsiô trên một nẻo đường như thế. Khi các ngài đã đạt được tiến bộ trong đời sống hoán cải, các ngài đã từ bỏ hết mọi của cải mình có, ngoại trừ một phần nhỏ đất đai mà Lukêsiô đã canh tác để các ngài sinh sống và giúp đỡ cho người nghèo. Việc tự nguyện chọn lựa sống nghèo đó dường như đã được minh chứng bởi một tài liệu lịch sử đề ngày 7/8/1227, chứng thực cho việc bán đi ngôi nhà của Buônađôna và việc bán nhà này đã được thực hiện với sự đồng ý của cả hai vợ chồng. Lòng quảng đại của Lukêsiô cũng được minh chứng qua việc ngài chăm sóc các người đau ốm tại bệnh viện ở Pốtgibôngzi. Sau nhiều năm trung thành sống một đời đền tội, cả hai vợ chồng đều đã ngã bệnh và lần lượt qua đời chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ, theo các nguồn sử liệu, là vào ngày 28/4/1241. Trước đó, các ngài đã lãnh nhận các bí tích từ vị phụ trách tu viện các Anh em Hèn mọn tại Pốtgibôngzi, trong ngôi nhà nguyện nơi cả hai ngài đã được mai táng. Việc tôn kính tại địa phương đối với các ngài đã được bắt đầu rất sớm sau đó, và khi mà lòng sùng kính của dân chúng phát triển, thì ngôi nhà thờ đã được mở rộng ra thêm và được cung hiến cho Thánh Phanxicô và cho Chân phước Lukêsiô. Trải qua các thế kỷ, nhiều phép lạ đã được cho là nhờ sự can thiệp của đôi vợ chồng này. Lễ kính Chân phước Lukêsiô đã được cư dân trong thành phố Pốtgibôngzi cử hành trọng thể vào năm 1331, khi ngài trở thành vị thánh bổn mạng thành phố cùng với Thánh Lôrensô. Cho dẫu Buônađôna không chính thức được mang tước hiệu “chân phước”, nhưng truyền thống tại địa phương vẫn gọi ngài là chân phước. Việc tôn kính Chân phước Lukêsiô đã được GH công nhận vào ngày 27/3/1697. Thậm chí nếu như không có đủ bằng chứng lịch sử để xác nhận Lukêsiô và Buônađôna là những thành viên sớm nhất thuộc Dòng Ba Phanxicô, song rõ ràng đời sống các ngài đã phán ánh một tinh thần sám hối đích thực và tỏ cho thấy một số hoa trái sớm nhất sự thánh thiện của người Phan sinh trong bậc sống tại thế.
Chứng tá của Lukêsiô và Buônađôna giúp chúng ta nhớ lại nếp sống Phan sinh đã nổi bật lên như thế nào từ việc chân thành hoán cải trở về với Phúc âm CGS Kitô, là Phúc âm làm cho chúng ta trở nên giàu có với kho tàng Nước Thiên Chúa và làm cho chúng ta được thoát khỏi lòng dính bén ích kỷ đối với của cải vật chất. Việc thường xuyên hoán cải này giúp chúng ta có khả năng phục vụ ACE chúng ta – nhất là những người nghèo và những người đang đau khổ – chia sẻ một cách quảng đại các quà tặng, các tài năng và thời gian của chúng ta cho họ. Việc tưởng niệm này cũng chỉ ra cho thấy tầm quan trọng của việc thực thi các giá trị Phan sinh trong những thực tại trần gian, đem đức tin và tình thương của chúng ta áp dụng vào thực tiễn trong gia đình và trong xã hội, nhờ việc toàn nhập lời cầu nguyện chiêm ngưỡng và đời sống bí tích lại với lòng yêu thương tích cực đối với người lân cận sống quanh chúng ta, chăm sóc những kẻ ốm đau, sống liên đới với người nghèo – nơi họ chúng ta cũng gặp được Chúa Kitô – và chấp nhận một nếp sống mang dấu ấn sự giản dị và việc làm lương thiện.
Cùng với GH, chúng ta hãy cầu nguyện: Lạy Chúa là Thiên Chúa, Chúa đã kêu gọi Chân phước Lukêsiô sống đời đền tội và nổi tiếng về việc đạo đức và bác ái, nhờ lời chuyển cầu và gương sáng của thánh nhân, xin ban cho chúng con sinh nhiều hoa trái thống hối thích đáng và làm nhiều việc tốt lành. Chúng con cầu xin nhờ CGS Kitô, Chúa chúng con … (Lời nguyện nhập lễ trong phụng vụ lễ nhớ).

(ts. Giuse OFM chuyển ngữ)